Duitsland straks zonder kolen en kernenergie en met donkerluwte

Donkerluwte is afgeleid van de Duitse term “Dunkelflaute”, die aangeeft, dat er in herfst of winter soms wekenlang vrijwel geen elektriciteitsproductie is met de duurzame bronnen zon en wind. Zo’n donkerluwte deed zich deze herfst voor. Tot overmaat van ramp vielen tevens enkele Poolse kolencentrales uit. Daarom vroeg Polen zijn buurlanden bijstand te verlenen. De situatie is gered dankzij de stroomlevering door Zweden met zijn kerncentrales. Zweden wekt 30% van zijn elektriciteit op met kernenergie en 45% met waterkracht. Voorts stroomde via Zweden veel Noorse elektriciteit naar Duitsland en Denemarken. Het tekort en de hoge elektriciteitsprijzen leidden tot een handelsconflict, waarbij Noorwegen en Zweden wederzijds hun grens gedeeltelijk sloten voor de export van elektriciteit. Kortom: Het was chaos op het elektriciteitsnet met torenhoge stroomprijzen.

Tegen deze achtergrond trok het energiebeleid de aandacht van de nieuwe Duitse regering, de zogenaamde stoplichtcoalitie bestaande uit de rode SPD, de Groenen en de liberale FDP. In 2020 produceerde Duitsland 44,5% van zijn elektriciteit met zon en wind, aardgas en bruinkool deden elk 16%, kernenergie 11,5%, steenkool 7,5% en de overige bronnen waren goed voor 4%. De laatste kerncentrales sluiten eind 2022 en de nieuwe regering wil de kolencentrales al in 2030 sluiten in plaats van in 2038. Het stroomverbruik was 545 TWh in 2020 en zal toenemen tot een hoeveelheid tussen 680 en 750 TWh in 2030. Zon- en windstroom moet in de plaats komen van de stroom van de af te schakelen 35% conventioneel productievermogen. In 2030 dienen de duurzame bronnen voor 80% in de stroombehoefte te voorzien. De oude doelstelling was 65%. Het opgestelde vermogen aan zonne-energie moet omhoog van de huidige 54 GWe naar 200 GWe en de capaciteit van de elektriciteitopslagsystemen moet verdubbelen tot 4 GWe.

Het Duitse Handelsblatt publiceerde artikelen van deskundigen, die vraagtekens zetten bij de haalbaarheid van het nieuwe beleid. Allereerst waarschuwde netbeheerder Amprion, dat de voorzieningszekerheid er door in gevaar komt. Temeer omdat geen rekening is gehouden met benodigd blindvermogen en de draaiende reserve, die beide afhankelijk zijn van de conventionele centrales. Voorts moet met een toenemende hoeveelheid variabel vermogen ook de hoeveelheid vast vermogen toenemen. Ook daaraan is niet gedacht. De deskundigen van het Energie-instituut van de universiteit van Keulen wijzen er op, dat een uitbreiding van de capaciteit aan gascentrales met 23 GWe nodig is om in de toekomst de elektriciteitslevering te kunnen garanderen. Dat vermogen komt overeen met dat van twintig kerncentrales. Zonder politieke druk zal de markt die 23 GWe aan gascentrales niet realiseren. Een groot deel van de achterban van de Groenen zou het liefst de nieuwe gaspijpleiding door de Oostzee tussen Rusland en Duitsland, Nordstream-2, niet in gebruik willen nemen, alsook alle elektriciteitsproductie met aardgas willen stoppen en in geen geval laten toenemen. Het compromis gaat richting de bouw van gascentrales en het tezijnertijd ombouwen van deze centrales op waterstof. Een probleem is, dat gascentrales, die draaien op waterstof nog geen stand van de techniek zijn.

Meer informatie:
https://www.n-tv.de/wirtschaft/Schwedisches-Kraftwerk-muss-Polen-helfen-article22983093.html
h:/w.handelsblatt/energiewende-netzbetreiber-amprion-warnt-rascher-kohleausstieg-belastet-die-versorgungssicherheit
h:/w.handelsblatt/energie-stromluecke-droht-warum-die-ziele-aus-dem-koalitionsvertrag-kaum-zu-meistern-sind