Finland start bouw van proefreactor voor stadsverwarming

Stadsverwarming is populair in Finland. Veel woningen zijn er op aangesloten. De stadsverwarmingscentrales gebruiken veelal steenkool als energiebron, naast turf, hout en aardgas.  Het energiebeleid is er op gericht om deze brandstoffen uit te faseren. Dat was in 2020 voor het Finse onderzoekcentrum voor kernenergie, VTT, aanleiding om een kleine modulaire reactor (SMR) voor stadsverwarming te ontwikkelen. De overschakeling van de stadsverwarmingscentrales van fossiele brandstoffen op kernenergie zou jaarlijks de uitworp van vier miljoen ton CO2 schelen.

De stadsverwarmingsreactor heet LDR-50 en heeft een vermogen van 50 MWth. De overdruk in het systeem is laag en ligt onder 10 bar. Ook de temperatuur van het opgewarmde water is met maximaal 120 Celsius laag. Het dubbelwandige vat, binnen het reactorvat en buiten het vat voor de veiligheidsomhulling, is qua grootte vergelijkbaar met een standaard transportcontainer, die op de kant met de korte zijden staat. Het vat is uiteraard niet rechthoekig, maar rond. Onderin het reactorvat bevindt zich de reactorkern, die het water opwarmt. Dat water stroomt met behulp van natuurlijke circulatie omhoog, waar zich warmtewisselaars bevinden. Het opgewarmde water is namelijk relatief licht en het afgekoelde water relatief zwaar. Het secundaire systeem is aangesloten op de warmtewisselaar en transporteert de warmte naar een volgende warmtewisselaar, die op zijn beurt in verbinding staat met het stadsverwarmingssysteem.

Vanwege de lage druk en temperatuur is de reactor uiterst veilig. Te meer, omdat elke reactor in een eigen groot bassin is geplaatst, dat is gevuld met water Er is dus veel water nabij de reactor aanwezig voor de eventuele noodkoeling van de kern en de beheersing van een ongeval.

VTT heeft inmiddels het bedrijf “Steady Energy” opgericht, dat in de toekomst de eenheden zal fabriceren en installeren. Het bedrijf nam het besluit om een proefreactor, zonder reactorkern, maar met een elektrische verwarming, te bouwen. Dat systeem komt begin 2028 in bedrijf. Het plan is om daarna de eenheden, die wel een reactorkern hebben, uit te rollen. De eerste eenheid met een kernreactor moet in 2030 bedrijfsklaar zijn. Voor de eerste vijftien reactoren hebben zich inmiddels geïnteresseerde partijen gemeld. Elke stadsverwarmingscentrale heeft meerdere eenheden. De doelstelling is, dat de terugverdientijd tussen 10 en 20 jaar ligt.

Stadsverwarming op kernenergie is niet nieuw. Het is in de tweede helft van de vorige eeuw vrij veel toegepast. Onder andere in Bulgarije, China, Hongarije, Oekraïne, Rusland, Slowakije, Zweden en Zwitserland. Een groot aantal van die eenheden zijn stilgelegd vanwege de toentertijd lage prijzen van fossiele brandstoffen. De opgedane ervaring was steeds positief. Dat gold ook voor de gebruikers.

Een beschrijving van de LDR-50 staat elders op de website. U kunt haar lezen door op de reactornaam te klikken.

Meer informatie:
https://www.steadyenergy.com/solution
https://www.ldr-reactor.fi/en/technology/

Terug naar het nieuwsoverzicht