Gesteggel over opname van kernenergie in Europese taxonomie

De groene taxonomie ligt ten grondslag aan de “Green Deal”, het Europese programma, dat de reductie van broeikasgassen in EU beoogt met ten minste 40% in het jaar 2030 en tot nul in 2050. De taxonomie beschrijft de technologieën, zoals zon en wind, die in aanmerking komen voor ondersteuning vanuit de Europese Unie en de Europese Centrale Bank. De technologieën moeten voldoen aan bepaalde criteria. Een ervan is, dat de desbetreffende technologie geen significante bedreiging vormt voor mens of milieu. Voor de kernenergie vroeg en kreeg de Commissie een advies van haar eigen onderzoekinstituut, het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (GCO). Dat advies was positief voor de kernenergie. Niettemin toonde de Commissie zich onzeker en vroeg daarom een extra oordeel aan een tweetal van haar wetenschappelijke comités. Dat zijn de groep van experts van Euratom, die zijn bestaansrecht ontleent aan artikel 31 van het Euratomverdrag en het wetenschappelijk comité voor gezondheids-, milieu- en opkomende risico's, ofwel het SCHEER-comité ˚). Aan deze gang van zaken is aandacht besteed in een recent KernVisie nieuwsbericht ˚˚).

Inmiddels zijn de rapporten van de beide comités verschenen. De deskundigen van Euratom onderschrijven de bevindingen van GCO. Die van SCHEER trekken enkele van die bevindingen in twijfel en plaatsen daar kanttekeningen bij. Een punt is bijvoorbeeld, dat de geologische eindberging van het hoogradioactieve afval, zowel wat betreft de bedrijfsperiode, als de periode na de afsluiting van de opbergmijn, zich in de praktijk niet heeft bewezen. Een ander punt is, dat zich bij de winning van uranium buiten de EU op een aantal plaatsen milieuschade voordoet. Voorts dat de thermische belasting van ondiepe kustwateren als gevolg van een kerncentrale buiten beschouwing bleef. Dat kan leiden tot verstoring onderwater van het leefmilieu, zoals bijvoorbeeld bij koralen. Op basis van de geldende criteria hebben deskundigen van buiten de Commissie overigens de vermelde bedenkingen ontkracht.

Van belang is voorts, dat de ministers voor energie en milieu van een vijftal lidstaten, te weten Duitsland, Denemarken, Luxemburg, Oostenrijk en Spanje, in een brief aan de Commissie hebben gevraagd om kernenergie niet op te nemen in de groene taxonomie, maar om de bestaande situatie, waarbij elk land zelf verantwoordelijk is voor de eventuele toepassing van kernenergie, te laten voortbestaan.

De Commissie is nu weer aan zet. Wat zij zal gaan doen, is nog niet bekend. Het proces van de toetsing van de verschillende energiebronnen aan de criteria van de taxonomie is heel precies gedefinieerd en laat geen onderscheid toe in de behandeling van de verschillende energiebronnen. In elk geval leidt het gesteggel tot uitstel van het besluit om kernenergie op te nemen in de taxonomie.

Meer informatie, incuslief het rapporten van de comités van Artikel 31 Euratomverdrag en SCHEER: https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/banking-and-finance/sustainable-finance/eu-taxonomy-sustainable-activities_en

˚) SCHEER: Scientific Committee on Health, Environmental and Emerging Risks
˚˚) Verwezen zij naar het KernVisie nieuwsbericht van 26 april 2021 met de titel: “Kernenergie in IEA's wereldenergieoverzicht en in aanvulling taxonomie EU”, dat u kunt lezen door op de titel te klikken en waarin u ook het rapport van GCO kunt vinden