RIVM onderzocht hoe gevaarlijk we straling vinden

Het rapport “Publieksperceptie van stralingsrisico’s; Betekenis voor risicocommunicatie” is in opdracht van ANVS door RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) opgesteld. Uit het rapport blijkt dat burgers de stralingsrisico’s van een nucleair incident veel ernstiger inschatten dan experts. RIVM onderzocht waar dat verschil vandaan komt. De oorzaak ligt in de communicatie over het incident. Daarbij bleek dat een boodschap, die rekening houdt met wat mensen al weten en die bovendien hun zorgen verwoordt, beter aansluit bij hun beleving en daardoor serieuzer overkomt. Een voorbeeld is de kernramp van Fukushima. Die ramp staat nog helder op ons netvlies. De beelden van destijds zorgen ervoor dat de gevolgen overmatig veel indruk maken en dat het publiek de ernst van het ongeluk overschat. De vraag is of het zou helpen om uit te leggen hoe het echt zit met de gevolgen en met de risico’s. Straling is immers onzichtbaar en de gevolgen van blootstelling zijn moeilijk te begrijpen. Een doorsnee burger weet daar weinig van. Het vergroten van de kennis helpt, mits het om duidelijke informatie gaat, die aansluit op de zorgen van de burger. Een probleem is ook dat het onderwerp politiek beladen is en dat mensen van nature geneigd zijn om die informatie te geloven, die hun mening bevestigt. Daarbij komt dat experts het moeilijk vinden om dat soort informatie begrijpelijk te presenteren. Bovendien dat de burger waarheid en fictie, nieuws en nepnieuws, feiten en meningen steeds minder goed uit elkaar weet te houden. Mensen kunnen ’s nachts wakker liggen van een bepaalde perceptie. Daarom is het nodig om die perceptie te kennen, ten einde daarop in te spelen, zonder te bagatelliseren en zonder onrust te veroorzaken. Het doel is om er niet alleen voor te zorgen dat de leefomgeving van burgers gezond is, maar dat ze dat ook als zodanig ervaren. Mensen, die positief staan tegenover het gebruik van kernenergie en die vertrouwen hebben in de verantwoordelijke overheidsorganisaties schatten de risico’s van een nucleair ongeval over het algemeen lager in.

Meer informatie:

https://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Nieuwsberichten/2018/Communiceren_over_stralingsrisico_s_aansluiten_bij_de_behoefte_van_burgers