Kamerbrieven: Projectaanpak nieuwbouw, vergunningskader SMR en benchmark Borssele

Staatssecretaris Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat, die verantwoordelijk is voor de nucleaire veiligheid in ons land, stuurde de Tweede Kamer op 27 maart 20224 een brief inclusief onderliggende rapport over de uitkomst van de evaluatie van het stelsel van wet– en regelgeving op het gebied van de nucleaire veiligheid. Die evaluatie heeft zowel betrekking op de grote lichtwaterreactor, als op de kleine modulaire reactor (SMR). Bij de evaluatie zijn ook de drie adviezen betrokken, die het Internationaal Atoom Energie Agentschap (IAEA) op verzoek van de regering uitbracht op het gebied van het beheer van het radioactieve afval (ARTEMIS), de fysieke beveiliging (IPPAS) en de regelgeving (IRRS) ˚). De conclusie van de evaluatie is, dat het Nederlandse stelsel voor de komende jaren goed toepasbaar is voor de beoordeling van de veiligheid van de lichtwaterreactor. Dat betreft zowel de grote, als de kleine modulaire (SMR). Er zijn geen grote knelpunten geconstateerd, met name omdat het Nederlandse stelsel een doelstellend en technologieonafhankelijk karakter heeft. Voor meer geavanceerde reactorontwerpen, hetgeen op de lange termijn kan spelen, is in het evaluatierapport een slag om de arm gehouden. Mobiele kernreactoren vragen bijvoorbeeld een meer creatieve toepassing van de wettelijke voorschriften. Deze bevinding bevestigt, dat met het huidige wettelijke kader de nucleaire veiligheid goed geborgd is en dat er geen grote aanpassingen nodig zijn met het oog op de realisatie van de nucleaire ambitie van de huidige demissionaire regering. Niettemin zijn er in het evaluatierapport een aantal aandachtspunten en aanbevelingen vermeld, die voor de toekomst van belang zijn. Een zo’n aanbeveling is het expliciet wettelijk verankeren van het gebruik van relevante internationale standaarden, zoals bijvoorbeeld die van IAEA. Een andere is, dat vergunningverlener en toezichthouder ANVS ten opzichte van het internationaal niveau weliswaar goed is gepositioneerd, maar dat ze nog wel verbeteringen kan doorvoeren op proces- en projectniveau. De ANVS zal op grond hiervan bezien, hoe ze de werkprocessen voor de verwerking van nieuwe regelgeving of van internationale standaarden in vergunningen efficiënter kan vormgeven en monitoren.

De Kamerbrief bevat ook informatie over de veiligheidsbeoordeling van de kerncentrale Borssele. De Rijksoverheid sloot in het jaar 2006 een convenant met de eigenaar van de kerncentrale, Elektriciteits-Productiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ).  Daarin is vastgelegd, dat elke vijf jaar een beoordeling van de veiligheid van de centrale door een groep van onafhankelijke internationale deskundigen  plaatsvindt, teneinde te kunnen vaststellen of Borssele nog tot de veiligste 25% van de westerse kerncentrales behoort. De laatste keer vond zo’n benchmark plaats in 2023. De uitkomst hiervan was nog niet aan de Kamer medegedeeld. De staatsecretaris informeerde de Kamer met zijn brief, dat ook deze uitkomst positief is voor Borssele. Tenslotte vermeldde hij zich te beraden over de toekomst van deze periodieke benchmarks.

Op 28 maart 2024 stuurde minister Jetten voor Klimaat en Energie de Kamer een brief over het deelnemingenbeleid van de rijks overheid op het gebied van de kernenergie. Hij schreef deze brief naar aanleiding van de motie van kamerlid Erkens (VVD), waarin de regering is verzocht om alvast te beginnen met het opzetten van een staatsdeelneming voor de uitrol van kernenergie. De motie is toentertijd op verzoek van de minister aangehouden. In zijn brief toonde de minister begrip voor het voorstel, waarbij hij aantekende, dat het oordeel daarover aan de Kamer is. Verder legde hij in de brief de relatie met de op te bouwen projectorganisatie, waarbij hij een viertal achtereenvolgende stappen onderscheidt en die vervolgens ook toelicht. Die stappen zijn:
1) Projectteam samenstellen met juiste expertise, uitgroeiend tot een nucleaire projectorganisatie;
2) Oprichten organisatie met eigen juridische status, financiering en mandaat om contracten te sluiten met leveranciers;
3) Aanbesteding, contractering, vergunning en bouw;
4) Kerncentrale operationeel.
Voorts kondigde de minister aan om nog voor het zomerreces met een voorstel te komen voor de mogelijke deelneming van de overheid hetzij in de projectorganisatie, hetzij in financieel opzicht als staatsdeelneming. De minister berichtte tenslotte ondertussen al stappen te zullen zetten in het samenstellen van de projectorganisatie.

Meer informatie:
https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2024Z05265&did=2024D12171
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2023/10/30/rapport-uitkomsten-irrs-missie
https://www.eumonitor.eu/9353000/1/j4nvgs5kjg27kof_j9vvik7m1c3gyxp/vm97htf45hdp/f=/kst328131327.pdf
https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2024Z05333&did=2024D12326

˚) IPPAS: International Physical Protection Advisory Service
IRRS: Integrated Regularory Review Service
ARTEMIS: Integrated Review Service for Radioactive Waste and Spent Fuel Management, Decommissioning and Remediation

Terug naar het nieuwsoverzicht