Zwedens nieuwe energiebeleid: Heropening en nieuwbouw van kerncentrales

Zweden heeft sinds half oktober 2022 een nieuwe regering, waaraan vier centrumrechtse partijen deelnemen. Ultrarechts geeft gedoogsteun. Het regeerakkoord, Tidö-overeenkomst geheten, bevat een paragraaf, die over kernenergie gaat. De doelstelling ten opzichte van het oude beleid is veranderd. Geen 100% duurzame energie meer. Wel 100% fossiel vrije energie. Het nieuwe beleid heeft de steun van de Zweedse bevolking, waarvan 84% voor kernenergie is en 56% nieuwbouw steunt.

Sinds ruim 45 jaar is het Zweedse beleid om op termijn de kerncentrales te sluiten. Daarom golden er beperkingen, zoals dat alleen op bestaande vestigingsplaatsen de productie van kernenergie was toegestaan en dat het maximum aantal eenheden niet meer dan tien mocht zijn. Het waren er aanvankelijk twaalf. Dat de sluitingen goeddeels zijn vertraagd, komt, omdat Zweden anders onmogelijk aan zijn milieudoelstellingen kon voldoen. In 1999 en in 2005 zijn mede onder druk van Denemarken de beide eenheden van Barsebäck gesloten. Ze lagen op 20 kilometer afstand van Kopenhagen aan de andere kant van de Sont. Zweden had toen nog tien eenheden over, die de helft van zijn elektriciteit produceerden. De andere helft was waterkracht. In 2015 en 2018 zijn twee van de drie eenheden van Oskarshamn  gesloten. Oskarshamn ligt aan de oostkust, 340 kilometer ten noorden van Stockholm. Eind 2019 en 2020 zijn twee van de vier eenheden van Ringhals stilgelegd. Ringhals  ligt aan de westkust, 60 kilometer ten zuiden van Gotenburg. De drie eenheden bij Forsmark, dat aan de oostkust 140 kilometer ten noorden van Stockholm ligt, bleven in bedrijf. Het resterende opgestelde kernvermogen bedraagt nog ruim 6500 MWe. Ondanks alle sluitingen, maar dankzij tussentijdse verhogingen van het reactorvermogen, is het aandeel kernenergie toch nog 40%.

De nieuwe Zweedse regering wil af van alle beperkingen, die voor kernenergie gelden. Ze zal duurzame energie en kernenergie gelijk behandelen. Vanwege de energiecrisis heeft ze staatsbedrijf Vattenfall gevraagd om de gesloten centrales, voor zover dat mogelijk en veilig is, weer in bedrijf te nemen. Bovendien om de bouw van nieuwe eenheden voor te bereiden. Dat zouden zowel grote eenheden kunnen zijn, als kleine modulaire reactoren (SMR). De nieuwe regering zegde voor de uitvoerig van deze plannen speciale kredietgaranties toe ter grootte van SEK 400 miljard (€ 36 miljard).

Vattenfall bestudeert sinds juni 2022 de mogelijkheid om een tweetal SMRs op de vestigingsplaats bij Ringhals te bouwen en reserveerde daarvoor een bedrag van € 220 miljoen. Tevens is Vattenfall, tezamen met enkele universiteiten, het Finse energieconcern Fortum, alsook het Duitse Uniper (voormalig E.On) betrokken bij een studiecentrum, dat onderzoek doet naar wat nodig is om SMRs in te zetten voor de realisatie van de Zweedse energietransitie. Daarnaast werkt Vattenfall op het gebied van de SMR nauw samen met het Estlandse elektriciteitsbedrijf Fermi Energia. Vattenfall is minderheidsaandeelhouder van dat bedrijf. Fermi Energia  heeft een drietal Memoranda van Overeenstemming ondertekend met potentiële leveranciers van SMRs. Het betreft de drukwater SMR van Nuscale en die van Rolls Royce, alsook de kokendwater SMR BWRX-300 van GE Hitachi. Vattenfall kent vanwege zijn Zweedse reactoren zowel de technologie van de kokendwaterreactor, als de drukwaterreactor. Daarom geeft Vattenfall de voorkeur aan een lichtwaterreactor voor zijn SMRs. Klik op de naam van de leverancier voor de kenmerken van de desbetreffende SMR.

Meer informatie:
https://www.reddit.com/r/nuclear/comments/y7731a/swedens_new_government_allocates_36_billion_to/
www\Interview with Vattenfall