Jodium-123 (I-123) – Gammastraler
Zie het KernVisie nieuwsbericht met titel: “Medische radio-isotopen: Theranostische toepassing en productiezorgen” van 1 mei 2023 door op de titel te klikken.
Eigenschappen:
Halfwaardetijd: 13,2 uur
Type radioactief verval: Gammastraling
Bijzonderheden:
Jodium-123 vindt toepassing als radioactief tracer voor het onderzoek van kanker in de schildklier of in de hersenen. Voor zulk onderzoek is de radio-isotoop gebonden aan een peptide, dat zich na inspuiting ophoopt in de tumor. De patiënt krijgt eerst een diagnostische dosis met dit radio-isotoop. De behandeling met I-123 is veelal bedoeld om de grootte van de dosis jodium-131 voor een tweede, therapeutische, bestraling te optimaliseren. De opname van de peptide blijkt afhankelijk te zijn van specifieke omstandigheden, dat wil zeggen van de desbetreffende persoon en tumor.
De isotoop I-123 zendt alleen gammastraling uit, die vergelijkbaar is met gewone röntgenstraling en die gemakkelijk is waar te nemen. Daarmee zijn met speciale gammacamera’s in een computer driedimensionale beelden te maken. Dat heet computertomografie (CT). De stralingsbelasting van de patiënt is beperkt vanwege het ontbreken van andere soorten straling en omdat gammastraling relatief onschadelijk is. Na het verval door invangst van een elektron en uitzending van een gammadeeltje resteert gewoon stabiel tellurium-123 (Te-123), dat niet meer radioactief is.
De productie van jodium-123 (I-123) vindt plaats door met een deeltjesversneller, in de regel een cyclotron, xenon-124 (Xe-124) met protonen te beschieten. Door de kernreactie met een proton gaat het xenon via een kortstondig verval, waarbij positronen vrijkomen, over in jodium-123.