Xenon-133 (Xe-133) – Beta– en gammastraler
Zie het KernVisie nieuwsbericht met titel: “Oude fabriek in Petten maakt nieuwe radio-isotoop“ van 22 mei 2018 door op de titel te klikken.
Eigenschappen:
Halfwaardetijd: 2,25 dag
Type radioactief verval: Beta– en gammastraling
Bijzonderheden: Xenon is een edelgas. Dat houdt in, dat dit gas zich niet bindt aan lichaamscellen. Alleen de radio-isotopen, die ingeademd zijn en die dan vervallen, geven een stralingsdosis aan de longen. Het Xe-133 vindt toepassing bij de diagnose van haperende longfuncties en bij patiëntonderzoeken naar de doorbloeding van de hersenen. Door de afgegeven gammastraling zijn met een gammacamera beelden te maken en is het functioneren van de longen waar te nemen. Xe-133 vindt vooral toepassing in de Verenigde Staten. De diagnose van vijfduizend patiënten per week is er van afhankelijk in dat land.
De productie van de medische radio-isotopen, xenon-133 en molybdeen-99, vindt plaats door laagverrijkt uranium in trefplaten in de Hoge Flux Reactor (HFR) te bestralen. Daardoor splijt het uranium-235 en ontstaan er kernsplijtingsproducten, waaronder Xe-133 en Mo-99. Deze radio-isotopen zijn met een speciale scheidingsinstallatie uit de trefplaten te winnen. De HFR is de grootste producent van molybdeen-99 ter wereld. Xenon-133 is een radio-isotoop, dat sinds 2018 als bijproduct uit de scheidingsinstallatie voor medische radio-isotopen in Petten komt. Deze scheidingsinstallatie in Petten produceert al meer dan twintig jaar de radio-isotoop molybdeen-99, dat vervalt naar technetium-99m. De laatstgenoemde isotoop is ’s werelds meest gebruikte medische radio-isotoop, waarmee artsen in ziekenhuizen over de gehele wereld dagelijks honderdduizend patiënten onderzoeken.